საერთაშორისო კვლევის თანახმად, იაპონიაში ფსიქიატრიულ საავადმყოფოებში მკურნალობის გავლისას პაციენტებს ფიზიკურად შეზღუდვის მსხვერპლნი გაცილებით ხშირად ხდებიან, ვიდრე სხვა ქვეყნებში, რაც კვლევის ერთ-ერთმა წამყვანმა ავტორმა „არანორმალურს“ უწოდა.
იაპონიის კიორინის უნივერსიტეტის ფსიქიატრიის პროფესორის, ტოშიო ჰასეგავას და მისი კოლეგების ერთობლივი კვლევის თანახმად, იაპონიაში სპეციალური ქამრებით საწოლზე მიბმული პაციენტების წილი 580-ჯერ მეტი იყო, ვიდრე ავსტრალიაში და 270-ჯერ მეტი, ვიდრე შეერთებულ შტატებში.
„დასკვნებმა კიდევ ერთხელ დაადასტურა, რომ იაპონიაში ფსიქიკური ჯანმრთელობის დაწესებულებები მიმართავენ მოვლის ისეთ სახეს, რომელიც მნიშვნელოვნად არის დამოკიდებული ფიზიკურ შეზღუდვაზე“, - თქვა ჰასეგავამ. „პირველ რიგში, უნდა აღიარდეს, რომ პაციენტებს სხვა შტატებთან შედარებით არანორმალურად ხშირად აკავებენ. ეს, რა თქმა უნდა, მოითხოვს იაპონიის ფსიქიატრიულ ცენტრებში პაციენტების მკურნალობის საფუძვლიან გადახედვას“.
კვლევის შედეგები გამოქვეყნდა საერთაშორისო ფსიქიატრიულ ჟურნალ „ეპიდემიოლოგიასა და ფსიქიატრიულ მეცნიერებებში“.
იაპონიის, ამერიკის შეერთებული შტატების, ავსტრალიისა და ახალი ზელანდიის მეცნიერებმა შეისწავლეს 2017 წლის მონაცემები თითოეულ ქვეყანაში და შეადარეს ამ ოთხი ქვეყნის ფსიქიატრიულ საავადმყოფოებში ყოველდღიურად ფიზიკურად შეზღუდულ პაციენტთა რაოდენობა.
იაპონიაში ყოველწლიურად გამოქვეყნებული ემოციური ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობის შესახებ ინფორმაციის თანახმად, მილიონ მოსახლეზე 98.8 პაციენტი ყოველდღიურად იზოლირებული იყო.
შეფასებისგან გამორიცხული იყო დემენციით დაავადებული პაციენტებისთვის განკუთვნილი დაწესებულებები, რადგან იაპონიაში ასეთი შემთხვევების ჰოსპიტალიზაციის პრაქტიკა სხვა ქვეყნებისგან განსხვავდება.
კვლევის თანახმად, ავსტრალიაში მილიონ მოსახლეზე 0.17 პაციენტი იყო საწოლზე მიჯაჭვული. შეერთებულ შტატებში ეს მაჩვენებელი 0.37 იყო.
მიუხედავად იმისა, რომ კვლევაში ზუსტად არ შედარებულა ერთი და იგივე ასაკობრივი ჯგუფები, იაპონია გაცილებით უსწრებდა ახალ ზელანდიას პაციენტების შეზღუდვის მხრივ.
მაშინ, როდესაც ახალ ზელანდიაში 15-დან 64 წლამდე ასაკის ყოველ მილიონ ადამიანზე 0.03 პაციენტი იყო შეზღუდვის ქვეშ, 20-დან 64 წლამდე ასაკის იაპონელებში ეს მაჩვენებელი 62.3 იყო, რაც 2000-ჯერ მეტია.
პაციენტების შეზღუდვის სიხშირე განსხვავდებოდა კვლევაში მონაწილე თითოეული ქვეყნის სხვადასხვა რეგიონში.
იაპონიაში, შეზღუდვის თანაფარდობა 16-დან 244 პაციენტამდე მერყეობდა, პრეფექტურის მიხედვით.
ალტერნატივა არ არის?
იაპონიაში პაციენტების ხანგრძლივი პერიოდის განმავლობაში შეზღუდვის პრაქტიკა დიდი ხანია ყურადღებას იპყრობს.
„პაციენტები ხშირად ფიზიკურად შეზღუდულები არიან, თუმცა ფსიქიატრების რაოდენობა ერთ მოსახლეობაზე სხვა ქვეყნებთან შედარებით არც ისე მცირეა“, - თქვა ჰასეგავამ. „ეს ალბათ იმიტომ ხდება, რომ ფსიქიატრიულ ცენტრებს სხვა ქვეყნებთან შედარებით მეტი საწოლი აქვთ, რაც ჰოსპიტალიზებული პაციენტების რაოდენობას იწვევს“.
იაპონიის ფსიქიკური ჯანმრთელობისა და კეთილდღეობის შესახებ კანონისა და სხვა რეგულაციების თანახმად, დანიშნულ ფსიქიკური ჯანმრთელობის ექიმებს შეუძლიათ მიმართონ პაციენტების შეზღუდვის მეთოდებს, თუ ისინი აცნობიერებენ, რომ პაციენტები შეეცდებიან თვითმკვლელობას ან თვითდაზიანებას, ავლენენ ჰიპერაქტიურობისა და მოუსვენრობის ნიშნებს ან პაციენტის სიცოცხლისთვის საფრთხის შემცველია, თუ არაფერი გაკეთდება.
მეთოდის გამოყენება შეზღუდულია იმ შემთხვევაში, თუ სხვა საშუალება არ არსებობს.
პაციენტების შეზღუდვის პრაქტიკა გააკრიტიკეს იმაში, რომ ის ართმევს პირებს გადაადგილების თავისუფლებას და აზიანებს მათ ღირსებას, რამაც მრავალი სამედიცინო დაწესებულება აიძულა სხვა გზების ძიებაში ჩართულიყვნენ.
მიუხედავად ამისა, იაპონიაში ჯანდაცვის პროვაიდერებს შორის არსებობს ღრმად ფესვგადგმული ტენდენცია, რომ ეს მეთოდი „უსაფრთხოების უზრუნველყოფისთვის აუცილებელ“ მეთოდად მიიჩნიონ, რასაც სამედიცინო ცენტრებში პერსონალის დეფიციტსა და სხვა მიზეზებზე ასახელებენ.
2019 წელს იაპონიაში ფსიქიატრიულ ცენტრებში 10 000-ზე მეტი პაციენტი შეზღუდულად იყო მოქცეული, რათა მათ გადაადგილება არ შეეძლოთ, ნათქვამია ჯანდაცვის სამინისტროს მიერ იმავე წლის ივნისის ბოლოს ჩატარებული კვლევის შედეგებში.